Χλώριο – Βρώμιο – Όζον
Συχνά οι γονείς μας ρωτάτε τι ακριβώς είναι το όζον, το βρώμιο, ποιο είναι καλύτερο κι αν φυσικά είναι καλή επιλογή για την απολύμανση μιας πισίνας, ειδικά σε ότι αφορά τη βρεφική κολύμβηση.
ΟΖΟΝ
1) Τι είναι το όζον;
Το όζον είναι μία χημική ένωση που αποτελείται από 3 άτομα οξυγόνου. Η ύπαρξη του τρίτου ατόμου στο μόριο του όζοντος το καθιστά ιδιαιτέρως δραστικό, για τον λόγο αυτό αποκαλείται συχνά ως “ενεργό οξυγόνο”.
2) Ποιες είναι μερικές από τις εφαρμογές του όζοντος;
Το όζον, λόγω της δραστικότητας του, χρησιμοποιείται πολύ σε καθαρισμό νερού πισινών ή spa, σε καθαρισμό αποβλήτων, σε καθαρισμό ποσίμου νερού και σε καθαρισμό αέρα.
3) Με ποιόν τρόπο το όζον που χρησιμοποιείται για καθαρισμό νερού επηρεάζει τον αέρα που αναπνέουμε;
Η ποσότητα του όζοντος που παράγεται από μία γεννήτρια όζοντος είναι ελάχιστη σε σχέση με την ατμόσφαιρα που ζούμε. Όταν το όζον διαλύεται σε νερό είναι απόλυτα ασφαλές. Η οποιαδήποτε περίσσεια όζοντος μετατρέπεται άμεσα σε οξυγόνο. Ιδιαίτερη προσοχή όμως απαιτείται κατά την αναπνοή: δεν πρέπει να αναπνέουμε απευθείας συγκεντρωμένο όζον!
4) Μπορεί το όζον να με βλάψει;
Όχι. Στις ποσότητες που απαιτούνται για να είναι αποτελεσματικό, το όζον είναι ακίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η αναπνοή όμως συγκεντρωμένου όζοντος μπορεί να είναι επικίνδυνη και απαγορεύεται αυστηρά.
5) Ποια είναι η οσμή του όζοντος;
Το όζον έχει μια ιδιαίτερη οσμή που έχει χαρακτηριστεί ως η οσμή μετά την καταιγίδα.
6) Σκοτώνει το όζον τα βακτήρια;
Ναι. Το όζον έχει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση, από τις ισχυρότερες σε σχέση με αντίστοιχες ουσίες.Ναι μεν βοηθάει στην απολύμανση μιας πισίνας, αλλά δεν μας απαλλάσσει από τη χρήση του χλωρίου. Σχεδόν κανένα φυσικό ή χημικό στοιχείο δεν επαρκεί πλήρως και δεν μπορεί να σταθεί εντελώς μόνο του εκτός από το χλώριο. Μόνο ο συνδυασμός δύο και περισσοτέρων εναλλακτικών μεθόδων θα μπορούσε να καλύψει τις αντιμικροβιακές ανάγκες μιας πισίνας.
7) Σκοτώνει το όζον του ιούς;
Ναι. Το όζον μπορεί να σκοτώσει όλους τους γνωστούς ιούς στο νερό ή τον αέρα.
8) Ποια είναι η διαφορά του όζοντος από το χλώριο;
Στις ποσότητες που απαιτούνται για τον καθαρισμό του νερού, το όζον δεν έχει ιδιαίτερη οσμή, χρώμα ή γεύση. Δεν ερεθίζει το ανθρώπινο σώμα ούτε φθείρει τα υλικά. Το όζον καθαρίζει τον αέρα και το νερό γρήγορα και αποτελεσματικά, 3000 φορές πιο γρήγορα απ’ ότι η χλωρίνη. Το όζον δεν αφήνει υποπροϊόντα εκτός από το καθαρό οξυγόνο. Αντιθέτως η χλωρίνη αφήνει χημικά υποπροϊόντα όπως το υποχλωρικό οξύ ( βλαβερά για το σώμα μας) και σχετικά άλατα στο νερό, όπως και αναθυμιάσεις στην ατμόσφαιρα( επίσης βλαβερό για την αναπνοή μας)
9) Η θερμοκρασία του νερού επηρεάζει το όζον;
Μεγάλες και απότομες μεταβολές στην θερμοκρασία του νερού, μπορούν να επηρεάσουν τη δραστικότητα του όζοντος. Είναι όμως ιδανικό ως κύριο ή δευτερεύων στοιχείο απολύμανσης για θερμοκρασίες που δεν ξεπερνούν τους 35 βαθμούς Κελσίου.
ΒΡΩΜΙΟ
Μία άλλη μέθοδος χημικής επεξεργασίας του νερού μιας πισίνας είναι με Βρώμιο. Είναι κατάλληλη για εσωτερικές πισίνες, με περισσότερο υψηλές θερμοκρασίες νερού και στις περιπτώσεις που θέλουμε να εξαλείψουμε (σχεδόν) την παρουσία χλωρίου.
1) Τι είναι το βρώμιο;
Το βρώμιο (Br), είναι ένα χημικό στοιχείο που μοιάζει με το χλώριο. Δε μυρίζει και κυρίως δεν ερεθίζει τα μάτια και το δέρμα.
2) Ποιες είναι μερικές από τις εφαρμογές του βρωμίου?;
Το βρώμιο, λόγω της δραστικότητας του, χρησιμοποιείται πολύ σε καθαρισμό νερού πισινών ή spa.
3)Γιατί το βρώμιο θεωρείται δραστικό;
Διότι του λείπει ένα ηλεκτρόνιο για να έχει εξωτερική στοιβάδα συμπληρωμένη με οκτώ ηλεκτρόνια και ενεργειακά να είναι πολύ σταθερό. Έτσι «ψάχνει μετά μανίας» παντού το ηλεκτρόνιο που του λείπει και είναι ισχυρό οξειδωτικό.
4) Μπορεί το βρώμιο να με βλάψει;
Λόγω της μεγάλης του δραστικότητας, το βρώμιο δε βρίσκεται ελεύθερο στη φύση, αλλά ενωμένο με μέταλλα σε μορφή αλάτων. Στις ποσότητες που απαιτούνται για να είναι αποτελεσματικό, το βρώμιο είναι ακίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η αναπνοή όμως συγκεντρωμένου βρώμιου μπορεί να είναι επικίνδυνη και απαγορεύεται αυστηρά.
5) Ποια είναι η οσμή του όζοντος;
Το βρώμιο είναι άοσμο.
6) Σκοτώνει το βρώμιο τα βακτήρια;
Ναι. Οι αμίνες (οργανικές ενώσεις) που παράγονται μέσα στο νερό παραμένουν ενεργές, χωρίς να δεσμεύουν το χλώριο του νερού και αυτό αυξάνει την απολυμαντική του ικανότητα.
7) Σκοτώνει το βρώμιο του ιούς;
Ναι. Η χρήση του βρωμίου σαν απολυμαντικό μέσο, ναι μεν βοηθάει στην απολύμανση μιας πισίνας αλλά δεν μας απαλλάσσει από τη χρήση του χλωρίου. Σχεδόν κανένα φυσικό ή χημικό στοιχείο δεν επαρκεί πλήρως και δεν μπορεί να σταθεί εντελώς μόνο του εκτός από το χλώριο. Μόνο ο συνδυασμός δύο και περισσοτέρων εναλλακτικών μεθόδων θα μπορούσε να καλύψει τις αντιμικροβιακές ανάγκες μιας πισίνας. Μάλιστα, ο χημικός συνδυασμός που χρησιμοποιείται για την απολύμανση είναι 1/3 χλώριο και 2/3 βρώμιο. Επίσης, η χλωρίωση – σοκ παραμένει ως διαδικασία.
8) Ποια είναι η διαφορά του βρωμίου από το χλώριο;
Το βρώμιο είναι πιο σταθερό από το χλώριο στο θερμό νερό των πισίνων, γι΄αυτό και το χρησιμοποιούν αρκετοί πλέον στις πισίνες τους. Μειονέκτημα είναι η σημαντικά υψηλότερη τιμή του σε σχέση με το χλώριο.
Η αντίδραση του βρωμίου με τις οργανικές ενώσεις του νερού δεσμεύει μικρή ποσότητα βρωμίου σε αντίθεση με το χλώριο όπου δεσμεύεται μεγαλύτερη ποσότητα (δεσμευμένο χλώριο). Μένει δηλαδή περισσότερο ελεύθερο βρώμιο (απολυμαντικό μέσο) στο νερό
Με λίγα λόγια, Το βρώμιο έχει την αποτελεσματικότητα του χλωρίου αλλά με μεγαλύτερο κόστος. Λόγω της περιορισμένης ποσότητας χλωρίου που περιέχει, δεν αφήνει στο χώρο την οσμή του χλωρίου. Συνιστάται για χρήση σε κλειστούς χώρους, μικρές πισίνες και spa.
9) Η θερμοκρασία του νερού επηρεάζει το βρώμιο;
Είναι κατάλληλο για υψηλές θερμοκρασίες Σαν απολυμαντικό παραμένει ενεργό ακόμα και όταν το pH είναι μεγαλύτερο του 7.8. (όριο pH 7,2 – 7,8)
Συμπερασματικά η καλύτερη επιλογή για τις πισίνες που χρησιμοποιούνται από τα μωράκια αλλά και τις εγκυούλες μας, είναι ο συνδυασμός όζοντος – χλωρίου και ακτινών UV. Στην πισίνα της Αρωγής έχουμε συνδυασμό όζοντος – χλωρίου ενώ στην πισίνα της Καλαμαριάς, όζον – χλώριο – UV. Παρόλο που είναι αρκετά δραστικά, το όζον και το βρώμιο δεν μπορούν να “σταθούν” μόνα τους. Έτσι πρέπει να υπάρχει ένα ποσοστό χλωρίου για το 100% της απολύμανσης. Στις δικές μας πισίνες η αναλογία χλωρίου είναι αντίστοιχη με αυτήν του πόσιμου νερού. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα χαμηλό ποσοστό – κι άρα λιγότερες ανεπιθύμητες ουσίες στο νερό μας – ενώ όλη την υπόλοιπη απολύμανση την κάνει το όζον και το βρώμιο, που δεν μας βλάπτουν! Κολυμπήστε λοιπόν άφοβα!
Ευχαριστούμε θερμά τον Κο Νίτσα Βασίλειο, για την επιστημονική συμβολή του και τη σύνταξη αυτού του άρθρου!
MD PhD, Μικροβιολόγος-Βιοπαθολόγος
Βρυούλων 58
Καλαμαριά